Kadına şiddete karşı 21 yıllık mücadele

AK Parti’nin 21 yıllık iktidarında, kadın haklarının korunması ve kadına yönelik şiddetin önlenmesinde devrim niteliğinde adımlar atıldı. 

Şiddet suçunda cezalar büyük oranda artarken, başörtüsü başta olmak üzere birçok sorun da tarihe karıştı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, ailenin korunması ve kadına yönelik şiddetle mücadeleyi içeren 6284 sayılı kanun konusunda tartışmalarla ilgili, "Aile kurumunun korunması bizim önceliğimizdir.

Kadına yönelik şiddetle mücadelede en kararlı adımları biz attık. Kadına şiddete yönelik verdiğimiz savaş hiçbir dönemde olmadı" sözleri 21 yılda kadın haklarının korunması için atılan adımlara dikkatleri çekti. AK Parti'nin iktidara geldiği 2002'den bu yana kadın-erkek fırsat eşitliğinden başörtüsü serbestisine, kadına yönelik şiddet suçlarında cezaların artırılmasından, şiddeti önleme merkezleri kurulmasına kadar birçok düzenleme yapıldı. İşte o adımlardan bazıları:

2003: Aile hukukuna ilişkin davaları görmek üzere aile mahkemeleri kuruldu. Namus için yeni doğan çocuğu öldürme suçunun cezası artırıldı.

2004: Anayasa'nın 10'uncu maddesinde yapılan değişiklikle kadınlar ve erkeklerin eşit haklara sahip olduğu ve devletin bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlü olduğu düzenlendi.

Bazı suçlar bakımından cezanın belirlenmesinde bir kriter olarak kullanılan evli-bekâr ayrımı kaldırıldı.

2009: Kadın haklarının korunması konusunda TBMM'de "Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu" kuruldu.

2010: Anayasa'nın 10'uncu maddesinde yapılan değişiklikle devletin kadınlar lehine alacağı tedbirlerin eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamayacağı düzenlenerek kadınlar lehine pozitif ayrımcılık kabul edildi.

2011: Eşlerden birinin ancak diğerinin yazılı rızasıyla kefil olabilmesi sağlandı.

2012: 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan kadınların, çocukların, aile bireylerinin ve ısrarlı takip mağduru olan kişilerin korunması ve bu kişilere yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla alınacak tedbirlere ilişkin usul ve esaslar yürürlüğe konuldu. Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri (ŞÖNİM) kuruldu.

2013: Başörtüsünün kamu kurum ve kuruluşlarında çalışılmasına engel olmaması sağlandı.

Kadınların eğitim hayatındaki en büyük engel olan başörtüsü yasakları tarihe gömüldü.

2014: Eğitim ve öğretim hakkının kullanılmasının engellenmesi suç olarak tanımlandı.

Cinsel dokunulmazlığa karşı suçların cezaları arasında makul bir denge kuruldu ve cezalar kademeli olarak artırıldı.

Ensest ilişkinin cezası artırıldı.

2020: Kadın ve çocuklara karşı işlenen şiddet suçlarında caydırıcılığın sağlanması amacıyla kasten yaralama suçunun canavarca his saiki ile işlenmesi hali, suçun nitelikli halleri arasına alındı.

Bakanlık bünyesinde Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanlığı kuruldu.

2021: Kasten öldürme, kasten yaralama, eziyet, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçlarının "boşanılan eşe karşı işlenmesi de nitelikli hal olarak" düzenlendi.

2022: Kadına karşı işlenen kasten yaralama suçu, tutuklama nedeni varsayılan katalog suçlar arasına alındı. Israrlı takip fiilleri, müstakil suç olarak düzenlendi. Vekili bulunmayan şiddet mağduru kadınlara istemeleri halinde, ücretsiz olarak avukat imkânı getirildi.